Brama Mariacka i ul. Mariacka

Brama Mariacka jest nieco młodsza od Bramy Chlebnickiej – powstała pod koniec XV wieku, ale reprezentuje cechy tego samego stylu architektonicznego, czyli gotyku flamandzkiego. W odróżnieniu jednak od Bramy Chlebnickiej nie zachowała się w swojej obecnej postaci od średniowiecza. Zburzona podczas II wojny światowej, została odbudowana dopiero w latach 1958–1961. Brama dość wcześnie straciła charakter obronny i już w XVI wieku została zaadaptowana na cele mieszkaniowe.

Od strony Motławy zdobią ją trzy herby: Rzeczypospolitej, Prus Królewskich i Gdańska. Herb Gdańska (umieszczony także nad przejazdem od strony ulicy Mariackiej) ma już formę nowszą niż ten na Bramie Chlebnickiej. Nadał go miastu Kazimierz Jagiellończyk, wieńcząc dwa krzyże królewską koroną.

Przechodząc Bramą Mariacką od strony Motławy, wychodzi się ulicą Mariacką wprost na kościół Mariacki. Żeby było jeszcze bardziej „mariacko” – ulica znajduje się w dawnej „Dzielnicy Mariackiej”. Wówczas jednak, gdy tak nazywano tę część miasta, ulica nosiła miano Panieńskiej i była znacznie krótsza, gdyż ze względu na podmokły teren nie dobiegała do Motławy. Mieściły się tu liczne warsztaty szewskie.