Brama Świętojańska i Brama Straganiarska

Brama Świętojańska – kolejna brama wodna Gdańska o znaczeniu pierwotnie obronnym i gospodarczym. Zbudowano ją w połowie XV wieku, ale dość szybko, bo już w XVI wieku, utraciła walor militarny. Służyła przez jakiś czas jako magazyn, w końcu została przebudowana na kamienicę. W wyniku działań wojennych została całkowicie zniszczona – przetrwał jedynie ceglany przejazd. W obecnym kształcie odbudowano ją dopiero w latach 70. ubiegłego wieku, nadając budynkowi wygląd znany z XIX-wiecznych ilustracji. Dziś mieści się tu siedziba Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa.

Brama Straganiarska – ostatnia w kierunku północnym zachowana wodna brama Głównego Miasta. Podobnie jak bramy Chlebnicka i Mariacka zbudowana jest w stylu architektury gotyckiej z wpływami flamandzkimi. Jednak w odróżnieniu od tamtych bram jej bryła została dodatkowo wyposażona w boczne skrzydło. Głębokość tego skrzydła dopasowano do zabudowy wschodniej pierzei okolic Targu Rybnego. Brama Straganiarska charakteryzuje się ponadto asymetrycznym umieszczeniem przejazdu. Nad samym przejazdem od strony Motławy umieszczono trzy herby znane już z Bramy Mariackiej – Rzeczypospolitej, Prus Królewskich i Gdańska. Brama była wielokrotnie przebudowywana, zmieniał się między innymi kształt i liczba wieżyczek. W wyniku działań wojennych, podobnie jak inne bramy, także i ta została w znacznym stopniu uszkodzona. Odbudowano ją w latach 50. Ciekawostką związaną z bramą Straganiarską jest to, że pod koniec lat 50. mieszkał w niej Zbigniew Cybulski. Jak pouczają znawcy, na tablicy znajdującej się na murze podano złą datę informującą o tym fakcie – 1963 rok; aktor mieszkał tu w latach 1959–1960.